Pasta do zębów używana jest codziennie kilkukrotnie, dlatego warto wybrać taki produkt, który będzie zdrowy dla naszego organizmu, ale jednocześnie dobry dla planety. Biorąc pod uwagę fakt, że coraz więcej ludzi poszukuje ekologicznych alternatyw dla kosmetyków z drogerii, warto zwrócić uwagę na środki, które mogą zastąpić pastę do zębów.
Czego unikać w paście do zębów?
Pasta do zębów to kosmetyk, który jest stosowany często, dlatego jej skład ma duże znaczenie. Tymczasem pasty z tubki najczęściej zawierają szereg substancji, które nie są najlepsze dla naszego zdrowia. Najczęściej w paście do zębów występują takie szkodliwe składniki jak:
- SLS (laurylosiarczan sodu) i detergenty – jako środek spieniający
- glikol propylenowy – wchodzi np. w skład odmrażaczy do zamków samochodowych
- karbomer – pochodna ropy naftowej będąca zagęstnikiem
- triklosan – środek antybakteryjny
- gliceryna – środek przeciw mineralizacji kości
- parabeny – konserwanty wpływające na gospodarkę hormonalną
- słodziki – np. sorbitol i sacharyny.
Ważnym elementem pasty do zębów jest też współczynnik ścieralności. Musi on być dostosowany do potrzeb – osoby z nadwrażliwością zębów powinny używać pasty o mniejszej ścieralności, odwrotnie do osób palących papierosy.
Fluor w paście do zębów – dobry czy nie?
Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że zawsze w paście do zębów zawarty jest fluor. Potrafi wzmacniać kości i zapobiega ubytkom. Tymczasem to pierwiastek, który w dużym nagromadzeniu staje się toksyczny. Duża ilość fluoru jest więc niewskazana, ponieważ powoduje przebarwienia, osłabia kości, a nawet może przyczyniać się do problemów z tarczycą.
Od lat 40. dodaje się fluor do wody pitnej wierząc, że wpłynie ona pozytywnie na stan zębów. Badania pokazały, że ten zabieg obniżył występowanie próchnicy wśród amerykańskiej młodzieży, ale jednocześnie powodował przebarwienia na zębach dorosłych. Okazuje się więc, że fluor podawany do organizmu w nadmiarze, zmienia swoje dobre właściwości w toksyczne związki. Nadmiar fluoru może m.in.:
- blokować wchłanianie magnezu
- zwiększać ryzyko nowotworów
- powodować alergię i choroby tarczycy
- wpływać niekorzystnie na układ nerwowy i powodować drażliwość
- uszkadzać układ odpornościowy
- powodować chroniczne zmęczenie i obniżać poziom IQ u dzieci.
Po opublikowaniu tych badań, kraje zrezygnowały z praktyki dodawania fluoru do wody z kranu. I choć normy unijne określają poziom zawartości fluoru w wodzie, są one nawet trzykrotnie przekroczone np. w Kielcach i Gdańsku. Szacuje się, że taka dawka jest groźniejsza niż ołów.
Naturalna pasta do zębów – z czego ją zrobić?
Okazuje się, że sól, soda oczyszczona, olejek kokosowy czy kurkuma mogą stać się cennymi i naturalnymi składnikami pasty do zębów. Mają właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, dzięki czemu zabijają bakterie i zapewniają odpowiednią higienę. Mogą więc zastąpić tradycyjną pastę do zębów. Czego dokładnie można użyć?
Kurkuma
Ogólny stan jamy ustnej poprawia kurkuma, dlatego ta żółta przyprawa może być używana sporadycznie także do czyszczenia zębów. Ma właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, zapobiega próchnicy i zapaleniu dziąseł.
Soda oczyszczona
Jedną z najlepszych alternatyw dla tradycyjnej pasty do zębów ze sklepu jest soda oczyszczona. Działa ścierająco i usuwa przebarwienia. Neutralizuje również nieświeży oddech i kwasy w jamie ustnej, co pozwala zapobiegać próchnicy. Oprócz tego ma właściwości wybielające. Taka pasta nie powinna być jednak stosowana do regularnego czyszczenia zębów, ponieważ prowadzi do erozji szkliwa.
Olej kokosowy
Olej kokosowy ma właściwości przeciwgrzybicze i antybakteryjne, dlatego z powodzeniem może zastąpić pastę do zębów. Zawiera kwas laurynowy, który organizm przetwarza na związek, który zmniejsza płytkę nazębną i zapobiega chorobom dziąseł oraz próchnicy. Dodanie olejku eterycznego do nierafinowanego oleju niweluje nieświeży oddech. Zawarty w oleju kokosowym kwas laurynowy leczy stany zapalne, usuwa bakterie, co zapobiega próchnicy i pomaga na krwawiące dziąsła. Taka mieszanka potrafi rozjaśniać zęby.
Sól
Morska lub kuchenna sól również może być alternatywą dla pasty do zębów. Zawiera minerały i potrafi zabijać bakterie oraz usuwać nieświeży oddech. Dlatego też jest jednym ze skutecznych środków do czyszczenia zębów.
Liliowiec indyjski – kora neem
Inną opcją jest liliowiec indyjski znany także jako Margosa i neem. Ma właściwości antyseptyczne i antybakteryjne, które pomagają w chorobach dziąseł i powstawaniu płytki nazębnej. Jednocześnie jest to sposób na świeży oddech.
Ksylitol – proszek do czyszczenia zębów
Jest to cukier brzozowy – naturalny – o właściwościach bakteriobójczych. Przy okazji ma przyjemny smak, więc czyszczenie nim zębów należy do przyjemnych czynności. Chroni zęby przed próchnicą i usuwa płytkę nazębną.
Ziołowe proszki do czyszczenia zębów
Na rynku dostępne są także ziołowe proszki, które skutecznie czyszczą i chronią zęby. W takich mieszankach mogą się znaleźć m.in.: aloes, mięta pieprzowa, goździki i gorzknik kanadyjski. Ta mikstura pomaga w licznych stanach zapalnych dziąseł.
Jak zrobić pastę do zębów?
Samodzielne przygotowanie pasty do zębów zwykle nie jest skomplikowane. Potrzeba tylko kilku składników i połączenia ich w odpowiedniej proporcji.
Pasta z kurkumy
Wystarczy zmieszać ¼ łyżeczki kurkumy z odrobiną olejku musztardowego i nałożyć na szczoteczkę. Należy jednak bardzo dokładnie wypłukać usta po czyszczeniu zębów. Można również rozpuścić 1 łyżeczkę w szklance letniej wody i użyć tej mikstury jako płynu do płukania jamy ustnej.
Pasta do zębów z sody oczyszczonej
Przygotowanie tej pasty nie należy do trudnych. Wystarczy bowiem jedynie zanurzyć mokrą szczoteczkę w sodzie oczyszczonej i umyć zęby. Inną opcją jest wymieszanie 1 łyżeczki sody z niewielką ilością wody, taką, by uzyskać konsystencję pasty do zębów. Chcąc osiągnąć odświeżający smak, można dodać kilka kropli ekstraktu miętowego. Natomiast chcąc osiągnąć efekt wybielania, który pojawia się po dłuższym stosowaniu, można sodę zmieszać z wodą utlenioną. Uwaga! Po umyciu zębów sodą oczyszczoną należy nie jeść i nie pić przez co najmniej 30 minut.
Olej kokosowy zamiast pasty do zębów
Aby wykonać pastę do zębów z oleju kokosowego, wystarczy 1 łyżkę umieścić w ustach. Przez około 15 minut wystarczy go sączyć, aż w całości się rozpuści i stanie się pienisty oraz mleczno-biały. Następnie trzeba wypłukać usta dużą ilością czystej wody, by na koniec zwilżoną szczoteczką delikatnie wyczyścić zęby. Można również dodać kroplę olejku goździkowego, sodę oczyszczoną, węgiel aktywny lub ksylitol. Mycie zębów olejem kokosowym powinno być wykonywane na czczo.
Sól jako alternatywa dla pasty do zębów
Czyszczenie zębów solą jest podobne do sposobu czyszczenia sodą oczyszczoną. Wystarczy zwilżoną szczoteczkę zamoczyć w soli i szczotkować zęby. Można również przygotować mieszankę z sodą oczyszczoną lub węglem aktywnym i używać jej do czyszczenia. Warto jednak pamiętać, że sól może prowadzić do uszkodzenia dziąseł i szkliwa.
Wyciąg z kory neem do czyszczenia zębów
Wyciąg z kory należy wetrzeć w zęby i zostawić na kilka minut. Po upływie tego czasu trzema wyczyścić zęby szczoteczką. Na koniec wypłucz usta ciepłą wodą. Na rynku dostępne są także patyczki neem – wystarczy żuć końcówkę patyczka tak długo, aż będzie miękki. Alternatywą dla tego rozwiązania w sztyfcie jest także gałązka lipy lub eukaliptusa.
Ksylitol – czyszczenie zębów proszkiem
Proszkową metodę czyszczenia zębów zapewnia ksylitol. Ten naturalny cukier wystarczy nałożyć na zwilżoną szczoteczkę i wyczyścić zęby – nie wymaga to dodatkowej wody. Preparat zmieszany ze śliną w wyniku mycia należy wypluć.
Naturalna pasta do zębów dla dzieci
Dzieci są szczególnie narażone na próchnicę, która rozwija się u nich szybko, a może się przenieść z zębów mlecznych na stałe. Oprócz tego, że fluor szkodzi dorosłym, może też np. uczulać dzieci. Do siódmego roku życia dzieci nie powinny stosować pasty zawierającej fluor.
Chcąc wybrać lub zrobić dla dziecka naturalną pastę do zębów, warto zwrócić uwagę na to, by miała w składzie ksylitol, olejek eukaliptusowy czy sodę oczyszczoną. To składniki przede wszystkim skuteczne i naturalne zarazem, a jednocześnie dostępne dla każdego. Jeśli chcesz przygotować pastę do zębów dla dzieci z mlecznymi zębami, zmieszaj 1 łyżeczkę ksylitolu z ½ łyżeczki żelu aloesowego, by nieco rozpuścić ksylitol. Następnie dodaj 3 łyżki oleju kokosowego o pokojowej temperaturze i wymieszaj całość. Taką pastę możesz przechować około 5 dni w temperaturze pokojowej lub około 2 tygodnie w lodówce. Musisz jednak wiedzieć, że w lodówce pasta stanie się twarda. Niemniej jednak ksylitol zadziała przeciwpróchniczo, a dziąsła ochroni żel z aloesu.
Innym rozwiązaniem na pastę dla dzieci i zapracowanych mam jest jednoskładnikowa pasta do zębów. Przygotować ją można z oleju kokosowego, który jest olejem spożywczym, więc nawet jeśli dziecko go połknie, nie wywoła to negatywnych skutków. Niewielką ilość oleju wystarczy jedynie nałożyć na szczoteczkę lub zamoczyć ją w oleju, jeśli ma płynną konsystencję.
Pastylki do mycia zębów
W ostatnim czasie na rynku pojawiła się alternatywa dla tradycyjnych past do zębów – idealna np. na czas podróży. Są to pastylki, które na dodatek sprzedawane są w papierowym opakowaniu. Jest to więc atrakcyjny środek dla tych, którzy bezskutecznie od dłuższego czasu szukają pasty do mycia zębów, która nie będzie zapakowana w plastikową tubkę.
Pastylka do mycia zębów jest kompaktowego rozmiaru i łatwa w użyciu. Wystarczy rozgryźć pastylkę i szczotkować zęby lekko wilgotną szczoteczką. Taka pastylka pozbawiona jest chemikaliów, dlatego nie pieni się jak tradycyjna pasta. Opakowanie 125 sztuk kosztuje około 25 złotych.
Kostka do mycia zębów
Jeszcze inną opcją na zastąpienie pasty są kostki do mycia zębów, które nie zawierają fluoru. W przypadku tego środka wystarczy tylko potrzeć taką kostkę mokrą szczoteczką i umyć zęby. Zazwyczaj pakowana jest w papierowy kartonik, co jest rozwiązaniem dla osób dbających o ekologię. Producenci szacują, że jedna kostka jest bardzo wydajna i odpowiada używaniu dwóch tubek pasty. Nie nadaje się jednak do użycia dla dzieci poniżej 3. roku życia oraz dla kobiet w ciąży. Jeśli chcesz zabrać taką kostkę na wyjazd, możesz ją umieścić w pustym słoiczku, np. po kremie.
Z czego przygotować naturalny płyn do płukania jamy ustnej?
Często używany jest także płyn do płukania jamy ustnej. Dla niego również możemy wybrać ekologiczny zamiennik. Chcąc zachować zdrowe i czyste zęby, wystarczy płukać je octem jabłkowym. Zawiera on kwas octowy, który wybiela zęby, ale trzeba pamiętać, że nie można go stosować zbyt często, bo potrafi rozmiękczać szkliwo. Najlepiej więc jeśli będzie to maksymalnie kilka razy w tygodniu po kilka minut. Oczywiście płyn do płukania trzeba przygotować mieszając ocet jabłkowy z wodą, a po płukaniu należy dokładnie przemyć jamę ustną wodą, by kwaśne PH zostało zneutralizowane. Sam ocet jabłkowy można w łatwy sposób przygotować np. z własnych jabłek z ogrodu, sadu lub działki. Pokrojone jabłka trzeba zalać wodą i zasypać cukrem, a następnie przykryć materiałem przepuszczającym powietrze. Po upływie około 30 dni, ocet jabłkowy jest gotowy.
Innym składnikiem nadającym się do przygotowania płynu do płukania jest sól morska. W tym wypadku trzeba jedynie rozpuścić kilka łyżeczek w szklance ciepłej wody, a następnie płukać nim jamę ustną około 20 sekund. To sprawi, że stanie się ona czysta i świeża.
Jak wykonać pastę do zębów samodzielnie? Obejrzyjcie film instruktażowy:
W społeczeństwie przyjęło się przekonanie, że tylko fluor potrafi zapobiegać próchnicy. Tymczasem może on mieć również właściwości toksyczne. Istnieje jednak szereg sposobów na wykonanie ekologicznych past do zębów. Trzeba jedynie sięgnąć po dostępne szeroko składniki i cieszyć się efektami całe życie.
