ESG – co to znaczy?
ESG to skrót od trzech angielskich wyrazów oznaczających:
- E – environmental – zagadnienia środowiskowe
- S – social – zagadnienia społeczne
- G – governance – zagadnienia związane z ładem korporacyjnym.
Strategia ESG to sposób na planowanie rozwoju firm w oparciu o trzy kluczowe filary.
E – zagadnienia środowiskowe
Pierwszym z istotnych elementów strategii ESG jest ochrona i przeciwdziałanie degradacji środowiska naturalnego. W praktyce oznacza tyle, że firmy przyjmują politykę prośrodowiskową i zwracają szczególną uwagę na zużycie energii, emisję zanieczyszczeń, ślad węglowy produktów, zaopatrzenie w surowce, energie odnawialne, gospodarkę wodną. W tym zakresie wdrażają konkretne plany i prowadzą działania, których efekty mierzą specjalnymi wskaźnikami.
S – zagadnienia społeczne
Drugi aspekt to odpowiedzialność społeczna, w tym także prawa człowieka. Ten element zwraca uwagę na to, jaki wpływ prowadzony biznes wywiera na ludzi w otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym, czyli na klientów / odbiorców, jak również na pracowników czy dostawców. W skład tego elementu strategii wchodzą zatem między innymi: zwalczanie nierówności, bezpieczeństwo danych, przestrzeganie praw pracowników oraz równość płac ze względu na płeć.
G – zagadnienia dotyczące ładu korporacyjnego
Uzupełnieniem powyższych jest tzw. ład korporacyjny. W bardziej bezpośrednim ujęciu chodzi o przeciwdziałanie korupcji, przejrzystość podatkową, jawność informacji względem udziałowców, jasną strukturę zarządu.
Po co firmie raportowanie ESG?
ESG jest ważne, ponieważ wpływa na reputację i stabilność firm, a przez to także na ich rozwój i zdolność generowania zysków. Strategia ta jest istotna zarówno dla przedsiębiorców, jak i inwestorów, a także klientów. Wśród zalet ESG wymienić więc można:
- wpływ na wartość spółki – zwiększanie reputacji firmy i wyróżnienie się spośród innych
- odpowiedzialność społeczną – zaangażowanie w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju
- przeciwdziałanie zmianom klimatycznym – raportowanie ESG pokazuje jak dana firma wpływa na środowisko i co może zrobić, by swój negatywny wpływ ograniczać
- zapewnienie długoterminowej stabilności – troska o środowisko, dobre relacje między pracownikami oraz z otoczeniem zewnętrznym, a także zachowanie korporacyjnych standardów daje firmom szanse na rozwój i przetrwanie w dłuższej perspektywie czasowej.
Można więc powiedzieć, że ESG zmniejsza koszty dłogo- i średnioterminowe oraz zwiększa wartość rynkową firmy. To sprawia, że firma wprowadzająca działania i raportowanie ESG jest mniej odporna na rynkowe ryzyko i jednocześnie atrakcyjniejsza dla inwestorów czy partnerów. To również sposób na przyciąganie kadry konkurencyjnej na rynku, utalentowanej i wyspecjalizowanej. Wszystko przez to, że pracownicy są bardziej zmotywowani do pracy, kiedy firma angażuje się społecznie.
Skąd się wzięło ESG i od kiedy firmy mają obowiązek raportowania?
ESG zdaje się nie być wielką rewolucją w biznesie. Powyżej omawiane obszary to tak naprawdę codzienność wielu firm. Niemniej jednak tworzenie specjalnych raportów opisujących działania w ramach ESG powoli stają się obowiązkiem.Raportowanie ESG to zatem nie tylko standard i nowe możliwości, ale dla niektórych również obligatoryjne działanie. Wszystko za sprawą dyrektywy CSRD ogłoszonej przez Komisję Europejską. Narzuca ona na firmy obowiązek publikacji cyklicznych (corocznych) raportów wskazujących działalność firm w kontekście społecznym, środowiskowym oraz ładu korporacyjnego.
ESG – kto i kiedy musi raportować?
Raportowanie ESG ma zacząć obowiązywać pierwsze firmy od 1 stycznia 2024 roku. Początkowo zobligowane do raportowania będą duże firmy, przedsiębiorstwa i firmy, które:
- notowane są na giełdzie
- osiągają roczne przychody powyżej 170 mln zł netto
- posiadają roczną sumę bilansową (aktywa i pasywa łącznie) na kwotę 85 mln zł.
Co warto podkreślić, do grupy firm zobligowanych do raportowania ESG będą włączane kolejne, a od 2026 roku obowiązek raportowania ESG będzie dotyczyć wszystkich spółek działających w Unii Europejskiej.
Do zadań specjalisty zajmującego się w firmie obszarem ESG należy:
- monitorowanie i analiza danych (dotyczących np. śladu węglowego i emisji gazów cieplarnianych)
- przygotowanie raportów według wytycznych
- współpraca z wewnętrznymi zespołami firmy
- współpraca z audytorami zewnętrznymi
- śledzenie przepisów i aktualnych standardów.
Specjalista zajmujący się w firmie raportowaniem ESG, powinien znać standardy raportowania GRI – Global Reporting Initiative oraz SASB – Sustainability Accounting Standards Board.
ESG a CSR – różnice
Wydawać by się mogło, że ESG nie jest niczym innym niż znane już na szeroką skalę CSR, co w tłumaczeniu na język polski oznacza społeczną odpowiedzialność biznesu. Pojęcia te nie są jednak tożsame. ESG i CSR są zbliżone, ale mają inne znaczenia i charakterystykę. Ich odróżnianie jest kluczowe dla wzrostu firm.
CSR – czym jest?
CSR to pojęcie znane wcześniej niż ESG. Skrót ten, w tłumaczeniu z angielskiego Corporate Social Responsibility oznacza społeczną odpowiedzialność biznesu. Określenia CSR używa się w odniesieniu do wszystkich działań w ramach strategii mającej na celu wywieranie pozytywnego wpływu na ludzi i środowisko. Obowiązuje od 2010 roku jako norma ISO 26000 wprowadzona przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną.
ESG – pokłosie CSR
ESG z kolei to skrót słów z języka angielskiego, które oznaczają wszelkie działania firm na rzecz pracowników, klientów, dostawców, a także środowiska naturalnego czy ładu korporacyjnego. ESG wynika z dyrektywy Unii Europejskiej CSRD, ustanowionej w 2021 roku, a wprowadzonej w życie z początkiem 2023 roku.
Choć CSR i ESG mają podobne cele, w praktyce główną różnicą jest stopień swobody w działaniu. O ile CSR to dobrowolny wybór firm, o tyle ESG jest narzucane i obligatoryjne dla kolejnych branż. Niewątpliwie bez CSR nie byłoby ESG. Jednocześnie różnica polega na tym, że ESG w mierzalny sposób pokazuje wysiłki działań wynikających między innymi z CSR. CSR jest więc elementem dodatkowym, gdy ESG uznaje się za integralną część strategii biznesowej. W pewnym sensie ESG uzupełnia ideę CSR.
Podsumowując, raport ESG obliguje firmy do przedstawienia swoich działań w zakresie środowiska, społecznej odpowiedzialności i ładu korporacyjnego. Raportowanie przynosi firmom wiele korzyści prowadzących do rozwoju biznesu. Taka firma staje się bowiem bardziej konkurencyjna na rynku i atrakcyjna dla klientów, inwestorów czy partnerów.