ESG – co to jest i czym różni się od CSR?

ESG - co to jest?

ESG to strategia zarządzania biznesem, która ma zwiększać świadomość wpływu firmy na otoczenie zewnętrzne i wewnętrzne przedsiębiorstwa oraz wskazywać perspektywy rozwoju w przyszłości. ESG oznacza zarządzanie firmą z uwzględnieniem czynników środowiskowych, społecznych i korporacyjnych. Dlaczego ESG jest ważne i kogo obowiązuje?

ESG – co to znaczy?

ESG to skrót od trzech angielskich wyrazów oznaczających:

  1. E – environmental – zagadnienia środowiskowe
  2. S – social – zagadnienia społeczne
  3. G – governance – zagadnienia związane z ładem korporacyjnym.

Strategia ESG to sposób na planowanie rozwoju firm w oparciu o trzy kluczowe filary.

E – zagadnienia środowiskowe

Pierwszym z istotnych elementów strategii ESG jest ochrona i przeciwdziałanie degradacji środowiska naturalnego. W praktyce oznacza tyle, że firmy przyjmują politykę prośrodowiskową i zwracają szczególną uwagę na zużycie energii, emisję zanieczyszczeń, ślad węglowy produktów, zaopatrzenie w surowce, energie odnawialne, gospodarkę wodną. W tym zakresie wdrażają konkretne plany i prowadzą działania, których efekty mierzą specjalnymi wskaźnikami.

S – zagadnienia społeczne

Drugi aspekt to odpowiedzialność społeczna, w tym także prawa człowieka. Ten element zwraca uwagę na to, jaki wpływ prowadzony biznes wywiera na ludzi w otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym, czyli na klientów / odbiorców, jak również na pracowników czy dostawców. W skład tego elementu strategii wchodzą zatem między innymi: zwalczanie nierówności, bezpieczeństwo danych, przestrzeganie praw pracowników oraz równość płac ze względu na płeć.

G – zagadnienia dotyczące ładu korporacyjnego

Uzupełnieniem powyższych jest tzw. ład korporacyjny. W bardziej bezpośrednim ujęciu chodzi o przeciwdziałanie korupcji, przejrzystość podatkową, jawność informacji względem udziałowców, jasną strukturę zarządu.

Po co firmie raportowanie ESG?

ESG jest ważne, ponieważ wpływa na reputację i stabilność firm, a przez to także na ich rozwój i zdolność generowania zysków. Strategia ta jest istotna zarówno dla przedsiębiorców, jak i inwestorów, a także klientów. Wśród zalet ESG wymienić więc można:

  • wpływ na wartość spółki – zwiększanie reputacji firmy i wyróżnienie się spośród innych
  • odpowiedzialność społeczną – zaangażowanie w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju
  • przeciwdziałanie zmianom klimatycznym – raportowanie ESG pokazuje jak dana firma wpływa na środowisko i co może zrobić, by swój negatywny wpływ ograniczać
  • zapewnienie długoterminowej stabilności – troska o środowisko, dobre relacje między pracownikami oraz z otoczeniem zewnętrznym, a także zachowanie korporacyjnych standardów daje firmom szanse na rozwój i przetrwanie w dłuższej perspektywie czasowej.

Można więc powiedzieć, że ESG zmniejsza koszty dłogo- i średnioterminowe oraz zwiększa wartość rynkową firmy. To sprawia, że firma wprowadzająca działania i raportowanie ESG jest mniej odporna na rynkowe ryzyko i jednocześnie atrakcyjniejsza dla inwestorów czy partnerów. To również sposób na przyciąganie kadry konkurencyjnej na rynku, utalentowanej i wyspecjalizowanej. Wszystko przez to, że pracownicy są bardziej zmotywowani do pracy, kiedy firma angażuje się społecznie.

ESG - dla kogo jest obowiązkowe?
ESG - dla kogo jest obowiązkowe?

Skąd się wzięło ESG i od kiedy firmy mają obowiązek raportowania?

ESG zdaje się nie być wielką rewolucją w biznesie. Powyżej omawiane obszary to tak naprawdę codzienność wielu firm. Niemniej jednak tworzenie specjalnych raportów opisujących działania w ramach ESG powoli stają się obowiązkiem.Raportowanie ESG to zatem nie tylko standard i nowe możliwości, ale dla niektórych również obligatoryjne działanie. Wszystko za sprawą dyrektywy CSRD ogłoszonej przez Komisję Europejską. Narzuca ona na firmy obowiązek publikacji cyklicznych (corocznych) raportów wskazujących działalność firm w kontekście społecznym, środowiskowym oraz ładu korporacyjnego.

ESG – kto i kiedy musi raportować?

Raportowanie ESG ma zacząć obowiązywać pierwsze firmy od 1 stycznia 2024 roku. Początkowo zobligowane do raportowania będą duże firmy, przedsiębiorstwa i firmy, które:

  • notowane są na giełdzie
  • osiągają roczne przychody powyżej 170 mln zł netto
  • posiadają roczną sumę bilansową (aktywa i pasywa łącznie) na kwotę 85 mln zł.

Co warto podkreślić, do grupy firm zobligowanych do raportowania ESG będą włączane kolejne, a od 2026 roku obowiązek raportowania ESG będzie dotyczyć wszystkich spółek działających w Unii Europejskiej.

Do zadań specjalisty zajmującego się w firmie obszarem ESG należy:

  • monitorowanie i analiza danych (dotyczących np. śladu węglowego i emisji gazów cieplarnianych)
  • przygotowanie raportów według wytycznych
  • współpraca z wewnętrznymi zespołami firmy
  • współpraca z audytorami zewnętrznymi
  • śledzenie przepisów i aktualnych standardów.

Specjalista zajmujący się w firmie raportowaniem ESG, powinien znać standardy raportowania GRI – Global Reporting Initiative oraz SASB – Sustainability Accounting Standards Board.

ESG a CSR – różnice

Wydawać by się mogło, że ESG nie jest niczym innym niż znane już na szeroką skalę CSR, co w tłumaczeniu na język polski oznacza społeczną odpowiedzialność biznesu. Pojęcia te nie są jednak tożsame. ESG i CSR są zbliżone, ale mają inne znaczenia i charakterystykę. Ich odróżnianie jest kluczowe dla wzrostu firm.

CSR – czym jest?

CSR to pojęcie znane wcześniej niż ESG. Skrót ten, w tłumaczeniu z angielskiego Corporate Social Responsibility oznacza społeczną odpowiedzialność biznesu. Określenia CSR używa się w odniesieniu do wszystkich działań w ramach strategii mającej na celu wywieranie pozytywnego wpływu na ludzi i środowisko. Obowiązuje od 2010 roku jako norma ISO 26000 wprowadzona przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną.

ESG – pokłosie CSR

ESG z kolei to skrót słów z języka angielskiego, które oznaczają wszelkie działania firm na rzecz pracowników, klientów, dostawców, a także środowiska naturalnego czy ładu korporacyjnego. ESG wynika z dyrektywy Unii Europejskiej CSRD, ustanowionej w 2021 roku, a wprowadzonej w życie z początkiem 2023 roku.

Choć CSR i ESG mają podobne cele, w praktyce główną różnicą jest stopień swobody w działaniu. O ile CSR to dobrowolny wybór firm, o tyle ESG jest narzucane i obligatoryjne dla kolejnych branż. Niewątpliwie bez CSR nie byłoby ESG. Jednocześnie różnica polega na tym, że ESG w mierzalny sposób pokazuje wysiłki działań wynikających między innymi z CSR. CSR jest więc elementem dodatkowym, gdy ESG uznaje się za integralną część strategii biznesowej. W pewnym sensie ESG uzupełnia ideę CSR.

Podsumowując, raport ESG obliguje firmy do przedstawienia swoich działań w zakresie środowiska, społecznej odpowiedzialności i ładu korporacyjnego. Raportowanie przynosi firmom wiele korzyści prowadzących do rozwoju biznesu. Taka firma staje się bowiem bardziej konkurencyjna na rynku i atrakcyjna dla klientów, inwestorów czy partnerów.